Informacja w sprawie utrzymania urządzeń wodnych, rowów melioracyjnych i przepustów przez właścicieli nieruchomości
Zwracamy się do Państwa z apelem o podjęcie działań i czynności, mających na celu doprowadzenie do właściwego stanu urządzeń wodnych (w tym rowów melioracyjnych) i przepustów zlokalizowanych na własnych nieruchomościach i gruntach rolnych.
Właściciele gruntów, na których znajdują się urządzenia wodne oraz zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie rowów zobowiązani są do ich utrzymywania oraz powinni pamiętać, że aby urządzenia melioracji spełniały swoje zadania, nie wystarczy samo ich istnienie, muszą być utrzymywane w należytym stanie, oczyszczane w taki sposób, aby zachowana była ich przepustowość. Niewywiązywanie się z tego obowiązku powoduje wyłącznie złe skutki. Brak stałej, systematycznej konserwacji rowów melioracyjnych i przydrożnych oraz przepustów, przy obfitych opadach deszczu prowadzi do lokalnych podtopień i zalewania posesji. Zarośnięte i zamulone rowy nie odprowadzają wtedy nadmiaru wody, przez co tworzą się zastoiska powodujące podtapianie przyległych gruntów. Problemem są nie tylko zamulone i zarośnięte rowy melioracyjne, ale również celowe ich niszczenie, zasypywanie i zaśmiecanie.
Prace konserwacyjne powinny być systematycznie prowadzone w celu umożliwienia odpływu wód opadowych i roztopowych i obejmują w szczególności:
- czyszczenie rowów i rurociągów drenarskich,
- wykaszania roślinności ze skarp i dna rowu,
- wycinki drzew i krzewów ze skarp i dna rowów, po wcześniejszym uzyskaniu zezwolenia od wójta gminy w przypadku takiej konieczności,
- wybieranie namułu z dna koryt rowów oraz usuwanie wszelkich zatamowań,
- naprawy uszkodzonych skarp i dna koryt rowów,
- oczyszczanie osadników studni drenarskich zlokalizowanych na trasie rurociągów melioracyjnych i ich naprawy,
- utrzymywanie drożności wylotów rurociągów drenarskich.
Wykonywanie prac utrzymaniowych rowów melioracyjnych musi być zgodne z obowiązującymi przepisami prawa z zakresu ochrony środowiska oraz ochrony przyrody.
Prosimy zatem o podjęcie wszelkich możliwych kroków, których efektem będzie zlikwidowanie potencjalnych zagrożeń. Tylko wspólne zaangażowanie wszystkich właścicieli działek przyległych do rowów przyczyni się do skutecznego rozwiązania problemu zalewania i zminimalizowania zagrożenia podtopień.
Informujemy, że obowiązki utrzymywania właściwej funkcjonalności i drożności urządzeń wodnych, rowów melioracyjnych położonych w granicach prywatnych nieruchomości wynikają z przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2024 r. poz. 1087).
Zgodnie z art. 188 ust. 1 Prawo wodne utrzymywanie urządzeń wodnych należy do ich właścicieli i polega na eksploatacji, konserwacji oraz remontach w celu zachowania ich funkcji.
W myśl art. 191 ww. ustawy Prawo wodne w przypadku nienależytego utrzymania urządzenia wodnego (np. rowu), którego następstwem jest zmiana funkcji tego urządzenia lub szkodliwe oddziaływanie tego urządzenia na wody lub grunty, organ właściwy w sprawach pozwoleń wodnoprawnych na wykonywanie urządzeń wodnych z urzędu lub na wniosek, mając na uwadze, że korzystanie z wód nie może powodować pogorszenia stanu wód i ekosystemów od nich zależnych, marnotrawstwa wody lub energii wody, a także nie może wyrządzać szkód, może, w drodze decyzji, nakazać właścicielowi tego urządzenia przywrócenie poprzedniej funkcji tego urządzenia, wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom lub likwidację szkód. W decyzji, o której mowa wyżej, określa się warunki i termin przywrócenia poprzedniej funkcji urządzenia wodnego, wykonania urządzeń zapobiegających szkodom lub likwidacji szkód.
Natomiast obowiązek utrzymywania we właściwym stanie rowów melioracyjnych wynika wprost
z art. 205 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne, zgodnie z którym utrzymywanie urządzeń melioracji wodnych należy do zainteresowanych właścicieli gruntów, a jeżeli urządzenia te są objęte działalnością spółki wodnej działającej na terenie gminy lub związku spółek wodnych, w którym jest zrzeszona spółka wodna działająca na terenie gminy - do tej spółki lub tego związku spółek wodnych.
Jeżeli obowiązek, o którym mowa w art. 205, nie jest wykonywany, właściwy organ Wód Polskich ustala, w drodze decyzji, proporcjonalnie do odnoszonych korzyści przez właścicieli gruntów, szczegółowe zakresy i terminy jego wykonywania.
Właściciele gruntów, na które urządzenia melioracji wodnych wywierają korzystny wpływ oraz właściciele gruntów i nieruchomości sąsiednich są obowiązani umożliwić wejście na grunt w celu utrzymywania tych urządzeń.
Należy także podkreślić, iż powołany na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2017 r.
Prawo wodne podmiot - Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie - nie sprawuje nadzoru nad urządzeniami melioracyjnymi (rowy, drenowanie) występującymi na gruntach rolnych. Dyrektorzy jednostek organizacyjnych PGW Wody Polskie są natomiast Organami prowadzącymi postępowania administracyjne w sprawach:
- braku wykonywania obowiązku, o którym mowa w art. 205 (utrzymanie urządzeń melioracji wodnych)
- nienależytego utrzymywania urządzenia wodnego, którego następstwem jest zmiana funkcji tego urządzenia lub szkodliwe oddziaływanie tego urządzenia na wody lub grunty.
Jednocześnie przypominamy o dbaniu o stan rowów przydrożnych i przepustów pod zjazdami. Obowiązki te regulują przepisy ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U z 2024 r., poz. 320 ze zm.) oraz ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2024 r., poz. 1087). Utrzymanie rowów przydrożnych należy do zarządcy drogi, natomiast utrzymywanie zjazdów, łącznie ze znajdującymi się pod nimi przepustami, należy do właścicieli lub użytkowników gruntów przyległych do drogi.
Wobec powyższego, zwracamy się z prośbą do właścicieli i użytkowników urządzeń wodnych (w tym rowów melioracyjnych) i przepustów o wywiązywanie się z obowiązku utrzymania ich w należytym stanie, aby umożliwić swobodny i sprawny przepływ wody. Tylko wspólne zaangażowanie wszystkich właścicieli działek przyległych do rowów przyczyni się do skutecznego rozwiązania problemu zalewania i zminimalizowania zagrożenia podtapianiami, a tym samym wyeliminuje możliwość powstawania szkód w zabudowanych posesjach i uprawach rolnych.